Resultaten van enkele studies naar Complex Regionaal Pijn Syndroom

Incidentie van CRPS1 in Nederland
Lange tijd was onduidelijk hoe vaak CRPS nu eigenlijk voorkomt. Op basis van de gegevens in een huisartsen database (het Integrated Primary Care Information (IPCI) project) hebben we de incidentie van CRPS in Nederland geschat op 26.2 per 100.000 persoons-jaren. Grofweg zou je kunnen zeggen dat er per jaar iets meer dat 4000 mensen CRPS krijgen. Vrouwen krijgen de aandoening duidelijk vaker dan mannen (ratio 3.4). De gemiddelde leeftijd ligt rond de 52 jaar. De bovenste extremiteit is iets vaker aangedaan dan de onderste (ratio 1.5). Een fractuur is in de meeste gevallen het voorafgaande trauma (in 44% van de gevallen), gevolgd door een contussie/distorsie (18%) en een operatie (12%). In een minderheid (10%) ontstaat de CRPS spontaan [1].

Zes jaar follow-up van TNF-α en IL-6 bij CRPS1 patienten
Uit een eerder onderzoek is gebleken dat de proinflammatoire cytokines TNF-α and IL-6 verhoogd zijn in blaarvocht van de CRPS1 extremiteit, 6 maanden en 30 maanden (mediaan) na het ontstaan van de ziekte [2, 3]. Het doel van de follow-up studie was om de betrokkenheid van deze cytokines vast te stellen in chronische CRPS1. Twaalf CRPS1 patienten, met een duur van de ziekte van 72 maanden, namen deel aan de studie. De levels van TNF-α and IL-6 werden gemeten in blaarvocht en de ziekte activiteit werd gereevalueerd door het meten van pijn en verschil in temperatuur, volume en mobiliteit tussen beide extremiteiten. Verschillen in levels van de cytokines en mobiliteit waren significant verlaagd na 72 maanden. Pijn en verschillen in temperatuur en volume waren niet significant veranderd gedurende het beloop van de ziekte. Er werd geen correlatie gevonden tussen de levels van de cytokinese en de karakteristieken van de ziekte. Dit is in overeenstemming met eerder gevonden resultaten [4]. De resultaten duiden erop dat TNF-α en IL-6 maar voor een deel verantwoordelijk zijn voor de symptomen van CRPS1. Mogelijk spelen andere ontstekingsmediatoren, een combinatie van mediatoren of zelfs andere mechanismen een rol in de pathofysiologie van CRPS1 en kunnen deze deels het beloop van de ziekte verklaren [5].

Verhoogde plasma levels van glutamaat, glycine, en arginine in complex regional pain syndrome type 1
Verschillende ontstekingsmediatoren zijn geopperd als potentiele mede verantwoordelijken voor het ontstaan van CRPS1, maar deze kunnen niet of NMDA-receptor (bijv. glutamaat en glycine) en die zijn gerelateerd aan de arginine-stikstofoxide synthese (bijv. arginine en citrulline). Deze studie laat een aanzienlijke verhoging van aminozuur levels zien in 64 CRPS1 patiënten. De duidelijke verschillen in levels van glutamaat, glutamine, glycine, taurine en arginine tussen de patiënten en 51 gezonde controles, gematched op leeftijd en geslacht, suggereren de betrokkenheid van zowel het endotheel afhankelijke arginine-stikstofoxide systeem als ook de NMDA-receptor in CRPS1. Echter, er is geen bewijs gevonden dat de veranderingen van aminozuren in plasma oorzakelijk gerelateerd zijn aan de pathogenese van CRPS1. Er is namelijk geen correlatie gevonden met pijn en indicatoren van psychoneurose en emotionele instabiliteit [6].

Increased plasma serotonine in Complex Regional Pain Syndrome type 1
Er is gebleken dat bij patienten met CRPS1 er enige verbetering kan worden bereikt door toedienen van Ketanserine, een 5-HT2a receptor antagonist. Het doel van deze studie was om de plasma levels van serotonine (5-HT) te meten en deze te correlleren met de ziekte karakteristieken. In 35 CRPS1 patiënten tegenover 35 gezonde controles, gematched op leeftijd werden duidelijk verhoogde plasma concentraties gevonden. Deze bevinding suggereert een rol voor 5-HT in patiënten met CRPS1. Echter, vanwege het ontbreken van een correlatie met de opvallende karakteristieken van de ziekte, is 5-HT waarschijnlijk een van de vele mediatoren in de cascade van opeenvolgende processen die voorkomen gedurende de pijnlijke en invaliderende ziekte [7].

Het Bedrijfsongevallen Kenniscentrum

Een hand in de machine, een ladder die instort of een lelijke val op een gladde vloer. Jaarlijks worden enorm veel werknemers slachtoffer van een bedrijfsongeval.

Een bedrijfsongeval heeft vaak een grote impact op het leven van het slachtoffer, zijn partner en gezin. Zij krijgen te maken met zowel de financiële als emotionele gevolgen. Er komt van alles op hen af en men loopt tegen tal van vragen aan. Hoe moet het verder met het werk en de financiën? Wie is aansprakelijk? Of moet men zelf de schade dragen?

Iedere werknemer heeft recht op een veilige werkplek. Dat betekent dat de werkgever zijn medewerkers moet beschermen tegen (potentieel) gevaarlijke situaties. Laat hij dit na, dan is hij aansprakelijk voor de schade. Het Bedrijfsongevallen Kenniscentrum wil slachtoffers van bedrijfsongevallen en andere arbeidsgerelateerde letsels of ziekten informatie geven over hun rechten. Het kenniscentrum is een subspecialisatie van het Letselschade Kenniscentrum.

Uitglijden of struikelen
Situaties waarin men uitglijdt of struikelt zijn eenvoudig voor te stellen en van alle dag. Zij kunnen ook in werksituaties voorkomen en dan spreken we over een bedrijfsongeval. De oorzaken zijn eenvoudig voor te stellen: een gladde vloer of trap, gladde schoenen of een combinatie hiervan, rondslingerende voorwerpen, oneffenheden in de vloer, kabels of gewoon een misstap. In de werksituatie heeft de werkgever een zorgplicht om maatregelen te treffen om te voorkomen dat de werknemer uitglijdt of struikelt. Hij dient te zorgen voor een stroeve vloer – althans een vloer die niet glad is - of antislipschoenen, hij dient actie te nemen om de werkruimte vrij van obstakels te houden, waartoe hij instructies dient te geven en daar toezicht op moet houden, etc.

Arbeidsletsel - Wat is arbeidsletsel?
Arbeidsletsel is kort gezegd het gevolg van een werk(-omgeving) gerelateerd ongeval. De term ‘arbeidsletsel’ is een samenvoeging van Arbeidsrecht en Letselschade: twee van de expertises van Arbeidsletsel Advocaten. Arbeidsletsel beperkt zich niet tot het ‘klassieke’ bedrijfsongeval, zoals de ‘val van de steiger’, of de ‘klassieke’ beroeps-ziekten, zoals de ‘versleten knieën van de stratenmaker’. Onder arbeidsletsel verstaan wij zowel lichamelijk letsel als psychisch letsel, zoals de ‘nieuwe beroepsziekten’ overspannenheid en burn-out. En soms ook seksuele intimidatie, geweld en pesten. Slachtoffers van verkeersongevallen vallen vaak ook onder onze definitie van arbeidsletsel, namelijk wanneer men in de uitoefening van de werkzaamheden bij een verkeersongeval betrokken raakte of wanneer het verkeersongeval u overkwam in de uitoefening van de werkzaamheden van de tegenpar-tij. Iedereen kan dus slachtoffer worden van arbeidsletsel. Of u nu werknemer, ambtenaar, uitzendkracht, gepensioneerd, leerling, student, klant of zelfstandige bent.

Arbeidsletsel - Wie is aansprakelijk?
Vanaf het moment dat u contact met ons opneemt, nemen wij direct zorgen uit handen. Wij onderzoeken allereerst wie er aansprakelijk is. De ene keer ligt dit eenvoudig. Maar soms moet er een lange weg worden afgelegd voordat de aansprakelijkheid door de veroorzaker of diens verzekeraar wordt erkend, zeker in het geval een rechter zich moet buigen over de zaak omdat de wederpartij haar aansprakelijkheid betwist. En zoals bekend staan ook verzekeringsmaatschappijen doorgaans niet te popelen om tot schadevergoeding over te gaan.

Arbeidsletsel - De Gedragscode Behandeling Letselschade
Om de goede afhandeling van letselschades te bevorderen, is in 2006 door de Universiteit van Tilburg de Gedragscode Behandeling Letselschade opgesteld. Deze code verplicht de betrokkenen om de afhandeling van een letselschadeclaim binnen een redelijke termijn af te wikkelen, met een aanvaardbaar resultaat voor het slachtoffer en de wederpartij, via een proces dat zo min mogelijk kosten, tijd en emotionele lasten met zich meebrengt. Arbeidsletsel Advocaten hanteert deze gedragscode bij de behandeling van uw zaak als uitgangspunt. Wij zullen de wederpartij en alle andere betrokkenen in het afhandelingsproces hierop aanspreken en uiteraard mogen ook wij hierop worden aangesproken. Met dien verstande dat wij als advocaten altijd en onvoorwaardelijk partij kiezen voor onze cliënt.

Over ons - Daar word je beter van!
Arbeidsletsel Advocaten is specialist in de belangenbehartiging van slachtoffers die tijdens hun werkzame leven worden getroffen door bijvoorbeeld een verkeersongeluk, bedrijfsongeval of medische misser. Ons kantoor is gevestigd te Tilburg en gemakkelijk bereikbaar vanaf de A58, het Centraal Station en Station West (Universiteit van Tilburg). Wij behartigen de belangen van slachtoffers door heel Nederland. Arbeidsletsel Advocaten realiseert hun claims, verzilvert o.m. hun verminderde verdiencapaciteit en helpt hen eventueel op weg naar ander werk. Wij doen dit al vanaf 1994 met de unieke combinatie van kennis en ervaring op het gebied van letselschade, aansprakelijkheidsrecht, reïntegratierecht en arbeidsrecht, • de beschikbaarheid over een netwerk van medische en arbeidstechnische deskundigen, en
• de gedrevenheid om er voor slachtoffers met arbeidsletsel uit te halen wat erin zit.

Achter Arbeidsletsel Advocaten staat een team van in letselschade gespecialiseerde advocaten met in totaal 60 jaar advocatuurlijke ervaring. Een garantie voor deskundigheid, betrokkenheid en daadkracht.

Doortastende werkwijze
Arbeidsletsel Advocaten biedt u een sterke schouder en de verzekeringsmaatschappijen die u tegenover u krijgt een geduchte tegenpartij. Wij behartigen uitsluitend de belangen van slachtoffers en zorgen voor een optimale behandeling van uw claim. Oplossingsgericht denken en handelen, onmiddellijk de telefoon pakken, onderhandelen en de zaken efficiënt en snel regelen: dát is onze aanpak. Een schikking als het kan, al dan niet met behulp van mediation, een procedure als het moet.

Over ons - Een netwerk van experts
Hoe bedreven wij ook zijn in het voeren van onderhandelingen en procedures over arbeidsletsel, als wij niet kunnen beschikken over de feiten die er in ieder specifiek geval toe doen, kan er van een rechtvaardige schadevergoeding geen sprake zijn. Daarom hebben wij een hecht netwerk van ervaren deskundigen opgebouwd. Daartoe behoren medisch specialisten (variërend van neuroloog tot orthopeed en van psychiater tot revalidatiearts), arbeidsveiligheidsspecialisten, arbeidsdeskundigen, toxicologen, actuarissen en psychologen. In bepaalde gevallen wordt TNO Arbeid ingeschakeld. De expertise van deze deskundigen is onontbeerlijk om zelfstandig, zonder op de verzekeringsmaatschappij te zijn aangewezen, de feitelijke toedracht, het letsel en het causaal verband daartussen vast te stellen. Op basis van hun bevindingen zijn wij in staat de gevolgen van uw letsel zo breed mogelijk in kaart te brengen, wat noodzakelijk is voor uw optimale reïntegratie en maximale vergoeding van de schade.

Zo spoedig mogelijk naar een plan van aanpak
Met Arbeidsletsel Advocaten als partner bent u verzekerd van een persoonlijke, op maat gesneden benadering. Met uw opdracht aan ons - ervoor zorgen dat u zo snel mogelijk de draad weer kunt oppakken door uw schade voortvarend te behandelen en af te wikkelen - gaan wij direct aan de slag. ‘Tempo maken’ is van groot belang. Bewijs kan immers in de loop der tijd verloren gaan en de herinneringen van getuigen vervagen. Verzekeringsmaatschappijen hebben een lange adem en de ervaring leert dat naarmate de afhandeling van de zaak langer duurt u eerder geneigd bent tegen minder gunstige voorwaarden te schikken. Wij zorgen er voor dat de verzekeringsmaatschappij vaart maakt met de afhandeling en dwingen dit desnoods in kort geding af
Op maat gesneden ‘plan van aanpak’

Voor een optimaal resultaat is heldere communicatie en een strak geregisseerd plan van aanpak noodzakelijk. Van u verwachten wij dat u ons alle relevante informatie verstrekt. Hiermee vormen wij ons een zo duidelijk mogelijk beeld van de feitelijke toedracht, van het door u opgelopen letsel en van de gevolgen. Wij analyseren deze gegevens en komen tot een eerste schriftelijke beoordeling van uw zaak. Vragen als ‘welke informatie ontbreekt nog’, ‘hoe kansrijk is uw zaak’, ‘waarin schuilen de risico’s’ komen daarbij uitgebreid aan de orde. In dit plan van aanpak, dat u gratis binnen 14 dagen van ons ontvangt, doen wij tevens een voorstel over de kosten. Deze komen overigens voor rekening van de wederpartij als deze aansprakelijk is. Als u voor zogenaamde kosteloze rechtsbijstand in aanmerking komt, leest u dit ook in ons plan van aanpak.

'No cure no pay '?
‘No cure no pay’ betekent dat de belangenbehartiger als honorarium een met u als slachtoffer afgesproken vast percentage van uw schadevergoeding ontvangt. Indien de belangenbehartiger geen schadevergoeding voor u regelt ontvangt hij geen honorarium.
Het is advocaten door de wet verboden om zaken in behandeling te nemen op ‘no cure no pay' basis. De wetgever heeft willen voorkomen dat de advocaat een direct financieel belang krijgt in het financiële belang van de zaak van zijn cliënt. Een gemakkelijke schikking waarbij het slachtoffer te weinig schadevergoeding ontvangt, kan dan bijvoorbeeld in het belang van de advocaat zijn. Dat is niet in uw belang!
‘No cure no pay' lijkt een mooie oplossing voor moeilijk in te schatten risico's maar het slachtoffer doet zich daarmee snel te kort. In veel gevallen wordt door een aanbieder van ‘no cure no pay' van tevoren een inschatting gemaakt of de zaak haalbaar is en welke schadeomvang er ongeveer zou kunnen zijn. Indien dan een ‘no cure no pay' afspraak wordt gemaakt dan kan dat betekenen dat het slachtoffer veel te veel betaalt voor een zaak, waarin de belangenbehartiger ook maar weinig risico liep. Het televisieprogramma Radar stelde januari 2010 dubieuze praktijken van letselschadebureaus met ‘no cure no pay’aan de kaak. Zie de tv-uitzending van 11 januari 2010 op www.trosradar.nl

Bedrijfsongeval
Gemiddeld lopen 280.000 mensen per jaar letsel als gevolg van een bedrijfsongeval op. Dit aantal laat zich eenvoudig verklaren door de miljoenen werknemers die dagelijks in potentieel risicovolle arbeidsomstandigheden werken. Letsels door snijdende en bewegende objecten, door beknelling, door uitglijden of vallen, zijn aan de orde van de dag. Gelukkig bevat onze Arbo-regelgeving voorschriften voor de werkgever om bedrijfsongevallen te voorkomen. Regels met betrekking tot de inrichting van de arbeidsplaats en werkomgeving, verplichte veiligheidsvoorzieningen voor apparatuur zoals beschermingskappen en noodstoppen, verplichte voorlichting en instructie, verplicht gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen zoals een veiligheidshelm of gehoorbeschermer, voorschriften voor het werken op hoogte, etc. Als een bedrijfsongeval plaatsvindt en het slachtoffer overlijdt of loopt ernstig lichamelijk of geestelijk letsel op dan moet de werkgever het ongeval op basis van de Arbo-wet direct aan de Arbeidsinspectie melden. Van zo’n ernstig letsel is sprake als het slachtoffer schade aan de gezondheid heeft opgelopen die binnen 24 uur leidt tot opname in een ziekenhuis of als de schade aan de gezondheid van (vermoedelijk) blijvende aard is, zoals amputatie en vermindering van het gezichtsvermogen. Normaal gesproken zal de Arbeidsinspectie zo spoedig mogelijk na deze melding een onderzoek instellen. Van haar bevindingen wordt, afhankelijk van de situatie, een ongevalsrapport, een boeterapport of proces-verbaal opgemaakt. Aan de hand van dit rapport valt vaak goed vast te stellen of de werkgever in zijn Arbo-verplichtingen is tekortgeschoten en aansprakelijk is voor het ongeval.

Arbeidsletsel Advocaten treedt op voor slachtoffers van bedrijfsongevallen die hun werkgever aansprakelijk willen stellen voor de financiële schade die zij lijden: gespecialiseerd en met het doel om deze financiële last van de schouders van het slachtoffer te nemen zodat die zich kan richten op zijn herstel. Bent u slachtoffer van een bedrijfsongeval? Neem vrijblijvend contact met ons op via 013 - 4633777 (of gratis 0800 - 220 22 00).

Over u
U kent als geen ander de impact die arbeidsletsel heeft op uw leven. Ook de mensen in uw naaste omgeving, zoals uw partner, gezin, familie en vrienden, hebben direct of indirect te maken met de gevolgen van uw arbeidsletsel. Er komt van alles op u en hen af. Nadat u eerst ‘de klap’ te boven moet zien te komen, is er de onzekerheid over het herstelproces. En u loopt tegen tal van vragen aan. Hoe moet het verder met het werk en de financiën? Wie is aansprakelijk? Of moet u de schade zelf dragen?

Deskundige en betrokken partner
Dergelijke vragen zijn niet eenvoudig te beantwoorden. Onderzoek naar mogelijke aansprakelijkheid van derden kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Het afhandelen van een schadeclaim is tijdrovend, gaat gepaard met veel emotie en vergt bovenal deskundigheid. De hulp van een specialistische en betrokken partner is onontbeerlijk. Wij van Arbeidsletsel Advocaten zijn deze partner bij uitstek. Bij mensen met arbeidsletsel voelen wij ons betrokken. Zij brengen het beste in ons boven. Door ons maximaal in te zetten om voor de geschonden lichamelijke en geestelijke integriteit in de werksituatie een rechtvaardige compensatie te realiseren. Achter Arbeidsletsel Advocaten staat een team van in arbeidsletsel gespecialiseerde advocaten met in totaal 60 jaar advocatuurlijke ervaring. Een garantie voor deskundigheid.

Gedicht

Gedicht

Gedicht

Genetische factoren bij PD

De afdeling Heelkunde van het Universitair Medisch Centrum Nijmegen heeft in samenwerking met de afdeling voor Bloedtransfusie en Transplantatie Immunologie onderzoek verricht naar mogelijke genetische verschillen tussen mensen met posttraumatische dystrofie en mensen zonder posttraumatische dystrofie. De patiëntengroep omvatte 45 mannen en 116 vrouwen in de leeftijd van 13 jaar tot 75 jaar. Er was een grote controlegroep van Nederlandse beenmergdonoren waarvan de genetische kenmerken reeds bekend waren. Er was sprake van een primair koude dystrofie bij 82 patiënten en een primair warme dystrofie bij 63 patiënten.

Posttraumatische dystrofie lijkt geassocieerd te zijn met bepaalde genetische kenmerken. Zowel de primair koude als de therapieresistente vorm van posttraumatische dystrofie lijken geassocieerd te zijn met een genetisch kenmerk HLA DR6. De primair warme PD en de vorm waarbij de PD zich aan meerdere extremiteiten heeft ontwikkeld, lijken geassocieerd te zijn met het genetisch kenmerk TNF2 allel.

In de totale onderzoeksgroep werden geen significante resultaten gevonden. In de subgroep met primair koude PD bleek het genetisch kenmerk HLA DR6 bij 50% van de patiënten aanwezig te zijn en in de subgroep die geen effect op therapie had 44%, ten opzichte van 31% in de controlegroep.

In de subgroep met een primair warme PD en de subgroep met een meervoudige PD bleek het genetisch kenmerk TNF2 allel bij respectievelijk 40% en 41% van de patiënten aanwezig te zijn, ten opzichte van 19% in de controlegroep.

Deze associaties ondersteunen de hypothese van een veronderstelde genetische basis voor het ontwikkelen van bepaalde vormen van PD. Zowel het HLA DR6 kenmerk als het TNF2 kenmerk lijken een verhoogde kans te geven op het ontwikkelen van bepaalde vormen van posttraumatische dystrofie. Het is echter niet mogelijk om op basis van deze gegevens te spreken van een erfelijk overdraagbare ziekte. Bron: De Nieuwsbrief nr. 3, van de Ned. Ver. PD pat., artikel door prof. dr. R.J.A. Goris.

Bewijs van lokale neurogene ontsteking bij posttraumatische dystrofie

Proefschrift dr. F.J.P. Huygen: Neuroimmune Alterations in the Complex Regional Pain Syndrome, 2004.

Bij posttraumatische dystrofie is er sprake van een steriele ontsteking, neurogene ontsteking. Dit directe bewijs is voor het eerst aangetoond door dr. F. Huygen, Erasmus MC. Posttraumatische dystrofie zit dus niet 'tussen de oren' maar er is sprake van een biochemische oorzaak. Hij heeft kunstmatig blaartjes getrokken bij patiënten met PD, en de blaarvloeistof onderzocht. Daarin vond hij belangrijk hogere aanwezigheid van stoffen die ontstekingsbevorderend werken: Interleukine-6 en Tumor Necrosis Factor alpha (TNF alpha). Een tweetal patiënten is succesvol behandeld met anti-TNF en een klinische verbetering is vastgesteld: vermindering van pijn, afname van temperatuurstijging, afname zwelling en een verbetering van de bewegingsbeperking. Verder onderzoek, dat ook plaats zal gaan vinden, moet uitwijzen of deze behandeling inderdaad effectief zal blijken te zijn.

Een ander onderzoek betreft het ontwikkelen van een gevoelig, specifiek en reproduceerbaar wiskundig model. Er is een aantal rekenmodellen ontwikkeld en vergeleken voor een kwantitatieve maat. Het meest ideaal lijkt de berekening van een zogenaamde asymmetrie coëfficient. Hierbij wordt de verdeling tussen aangedane en niet-aangedane zijde vergeleken.

Een onderzoeksvraag was, indien er ontstekingsstoffen verhoogd zijn, welke cellen dan verantwoordelijk zijn voor de afgifte van die stoffen. In onderzoek, opnieuw in kunstmatige blaren bij 20 patiënten, werd aangetoond dat tryptase verhoogd was. Tryptase is een stof die specifiek afgescheiden wordt door mestcellen bij mestcelactiviteit. Dit is een direct bewijs voor mestcelactiviteit. Er was geen correlatie tussen de hoeveelheid TNF alpha, IL-6 en tryptase wat betekent dat meer cellen betrokken moeten zijn bij de afgifte van deze ontstekingsstoffen. Andere studies betreffen het uitwendig gebruik van capsaicine. Er zijn 14 patiënten met PD (CRPS) aan een lidmaat, behandeld met capsaicine. Dit is een rode peper extract dat in staat is zenuweiwitten te depleren. Er was een klinische verbetering met name voor wat betreft een afname van pijn, verbetering van de asymmetrische doorbloeding en verbetering van beweging.

Inflammatie en endotheel dysfunctie in Complex Regionaal Pijn Syndroom

De pathofysiologie van Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS) blijft een punt van discussie. Er wordt onderscheid gemaakt tussen afferente (bijvoorbeeld inflammatie), efferente (bijvoorbeeld autonome disregulatie) en centrale mechanismen (bijvoorbeeld corticale reorganisatie)

[1]. Ondanks het feit dat al deze mechanismen een rol spelen in CRPS, wordt de onderlinge relatie niet geheel begrepen. Naast pijn is temperatuur asymmetrie één van de belangrijkste kenmerken en symptomen van CRPS. Jarenlang werd aangenomen dat temperatuur asymmetrie het gevolg was van een stoornis in het autonome zenuwstelsel. Bewijs hiervoor is gevonden in meerdere onderzoeken. Wasner toonde aan dat er bij acute CRPS een stoornis is van de fasische sympathische vasoconstrictieve respons in de CRPS aangedane extremiteit. Deze kan worden opgewekt door diepe inhalatie (5 maal per minuut). Ook is er een verlies van de tonische sympathische vasoconstrictieve respons in de aangedane extremiteit die onder normale omstandigheden opgewekt kan worden door bijvoorbeeld totale lichaamskoeling. Herstel van de fasische vasoconstictieve respons is aangetoond.

[2]. Adrenerge overgevoeligheid lijkt een rol te spelen in de ontwikkeling van koude CRPS.

[3]. De therapie bij patiënten met koude CRPS bestaat al jaren uit vasodilatoire medicatie en sympathicus blokkade, desondanks verbetert niet elke koude CRPS met deze therapie. Andere kenmerken en symptomen van CRPS suggereren een inflammatoir proces. In een kleine studie werd aangetoond dat patiënten met CRPS significant hogere spiegels van de cytokines IL-6 en TNF alfa hebben in de aangedane zijde vergeleken met de nietaangedane zijde.

[4]. Deze observatie is recent in een grotere groep bevestigd [5]. Ook is aangetoond dat mestcellen actiever zijn in de CRPS aangedane zijde vergeleken met de contralaterale zijde

[6]. Een pilot studie liet bij 2 patiënten een positief effect zien op de inflammatoire kenmerken en symptomen na behandeling met anti-TNF

[7]. Uit cardiovasculair onderzoek is bekend dat inflammatoire ziekten kunnen leiden tot endotheel dysfunctie

[8]. Een belangrijke vraag was vervolgens: hebben we te maken met endotheel dysfunctie als mogelijk secundair mechanisme voor verstoring van de doorbloeding in koude CRPS en biedt dit nieuwe mogelijkheden voor therapie? In een observationele studie bij patiënten met koude CRPS, is een verstoring van de balans tussen de vasodilatoire stof stikstofoxide (NO) en de vasoconstrictieve stof endotheline-1 aangetoond, wat een gevolg kan zijn van endotheel dysfunctie.

[9]. Naast de bekende autonome stoornis kan dit mede verantwoordelijk zijn voor de afgenomen doorbloeding bij koude CRPS. In een pilot studie is een positief effect gevonden van de NO-donor isosorbide dinitraat (ISDN) in 1% topicale zalf. Vijf patiënten werden behandeld met deze zalf 4 maal daags gedurende 10 weken. Met videothermografie werd een toename van de huidtemperatuur van 4.1-6.1°C in de aangedane extremiteit gezien. De temperatuur nam toe tot vergelijkbare temperatuur van de niet-aangedane extremiteit in 2 tot 4 weken na het starten van de behandeling. In 3 van de 5 patiënten resulteerde dit in een afname van pijn op de Visuele Analoge Schaal.

[10]. Dit is verder onderzocht in een gerandomiseerde placebo gecontroleerd onderzoek. Vierentwintig patiënten met koude CRPS werden behandeld met ISDN 1% of placebo zalf 4 maal daags voor 10 weken. Beide groepen namen deel aan een activiteit mobilisatie programma. Helaas toonde deze studie geen significante verschil in temperatuur asymmetrie in de met ISDN behandelde groep vergeleken met de placebo groep. Er was ook geen pijnreductie of toename in activiteit in de ISDN behandelde groep. Alleen in een subpopulatie was een positief effect.

[11]. In een andere gerandomiseerde gecontroleerde studie werd de mogelijke rol van de phosphodiesterase-5 remmer tadalafil onderzocht. Vierentwintig patiënten met koude CRPS in één extremiteit kregen tadalafil 20mg of een placebo een maal daags gedurende 12 weken. Na 12 weken was er geen significant verschil in temperatuur asymmetrie in de tadalafil versus placebo groep. Maar er was wel een significante en klinisch relevante pijnreductie in de tadalafil behandelde groep.

[12]. Hieruit hebben wij geconcludeerd dat de phosphodiesterase-5 remmer tadalafil een veelbelovende stof kan zijn in de behandeling van koude CRPS.

[13]. Een van de uitdagende vragen blijft om bij een patiënt met koude CRPS te kunnen differentiëren tussen centrale en/of perifere pathofysiologische mechanismen die verantwoordelijk zijn voor de doorbloedingsstoornis. Meer inzicht in de pathofysiologie en de beschikbaarheid van diagnostische instrumenten kunnen leiden tot een meer mechanisme gerichte behandeling.

Wat kun je zelf doen bij Neuropatische pijn.

Tips voor de patiënt
• Geef goede, duidelijke en uitgebreide informatie aan je arts. Hoe voelt de pijn? Straalt de pijn uit? Wanneer veel pijn?
• Schrijf je klachten van tevoren op, dan vergeet je niets.
• Vraag om schriftelijke informatie.
• Probeer van dingen die je nog kunt, te genieten. Je bepaalt zelf je kwaliteit van leven. Die is minder of anders dan eerst, maar je moet er zelf iets van zien te maken.
• Zie je het niet meer zitten, ga dan naar je huisarts en vraag hem of haar naar een goede gesprekstherapeut in de buurt.
• Doe dagelijks ontspanningsoefeningen. Doordat je spieren ontspannen wordt de pijn minder.
• Ga op yoga; hier leer je ontspannen en bovendien krijg je nieuwe sociale contacten.
• Wees duidelijk naar je omgeving toe. Leg uit wat er aan de hand is; waarom je soms minder goed functioneert en vraag begrip hiervoor.
• Zoek steun bij lotgenoten, zij begrijpen wat je doormaakt.

Wat zijn de klachten van neuropatische pijn?

Onderstaand een opsomming van veel voorkomende klachten. Niet iedereen heeft ze allemaal en zeker niet tegelijkertijd:
• Altijd pijn
• Chronische pijnklachten, afgewisseld met hevige pijnscheuten
• Gevoel van speldenprikken, elektrische schokken en messteken
• Branderige, schrijnende pijn
• Gevoel dat je ‘op kussens’ loopt
• Pijn bij aanraking, bijvoorbeeld kleding op de huid
• Pijn bij warmte of kou, bijvoorbeeld bij het douchen
• Gevoelsstoornis rond de pijnplekken, waardoor een ‘slapend’ of overgevoelig arm of been ontstaat
• Gevoel alsof er mieren over en onder de huid lopen
• Onprettige kriebelingen
• Vermoeidheid, veroorzaakt door slecht slapen.